13th March 2015
Een van de leukste dingen van reizen is het uitproberen van ‘vreemd’ voedsel. Tegelijkertijd met het eten, neem je de nieuwe cultuur in je op en leer je over de tradities van het land.
Het eten in Kerala, India, is een van de redenen waarom ik terug wil naar dit gebied. De Sadya, een lunch op traditionele wijze bereid, is een maaltijd typerend voor deze regio. De verschillende ingrediënten worden verspreid over een bananenblad opgediend. Het voedsel is bijna altijd vegetarisch.
Bijkomend voordeel is dat na afloop van de maaltijd, de afwas minimaal is.
Want geen bord!
Het 100% recyclebare bananenblad kan na gebruik regelrecht de composthoop op. Geen bestek, want je eet met je handen en dat is moeilijker dan je denkt. Tenminste, om dat met een beetje beschaving te doen. Het netjes eten van stukjes rauwe groenten is geen probleem, maar rijst met saus naar binnen werken zonder te knoeien is nog niet zo simpel.
Tijdens mijn reis naar India merkte ik dat net als bij Nederlanders, tussen Indiërs er een groot verschil is in tafelmanieren. Je kunt er een rotzooitje van maken, of je eet met een zekere flair. Ook bij het met je handen eten is er een etiquette om te volgen.
Uiteraard gebruik je alleen je rechterhand, die linker- is immers voor andere lichamelijke bezigheden bedoeld (waar we liever niet over praten tijdens het eten).
Dus hoe eet je met je handen?
Met vier vingers schuif je het eten op je hand en vervolgens duw je het met je duim in je mond. De techniek lijkt bedrieglijk gemakkelijk, in de praktijk valt het tegen om dit met enige decorum te doen. Na het beëindigen van de maaltijd, vouw je het blad dubbel om de gastheer duidelijk te maken dat je klaar bent.
Het mooiste is natuurlijk om een dergelijke lunch met je kinderen te eten.Eindelijk mogen ze een keer met hun handen eten, omdat het zo hoort.
Voor de gastheer: het taps toelopende einde van het blad dient naar de linkerkant van de gast te wijzen.
De Sadya is een feest voor de zintuigen. Kleur, geur en presentatie zijn belangrijk. Eten doe je niet alleen met je mond; je ogen en neus doen net zo hard mee. Helaas heb ik totaal geen verstand van Indiaas eten, wel van lekker eten. Dat doe ik graag en veel.
Kerala Tourism komt te hulp met het recept.
Rijst is een van de belangrijkste ingrediënten, deze dient onderop het blad geserveerd te worden. Erom heen liggen en staan allerlei hapjes en bijgerechten. In de maaltijd zitten minimaal 16 gerechten, dit kan oplopen tot wel 60.
De lunch begint met het serveren van Parippu, een vloeibare curry. Het tweede gerecht isSambar, een groente stoofpot van gemalen linzen, uien, pepers, koriander en kurkuma, met een snufje asafoetida (niet vragen wat dit is, geen idee).
Avial is een mix van groenten, kokos en groene pepers. Het wordt gekruid met een lepel verse kokosnootolie, nadat het van het vuur gehaald wordt, gaan er nog rauwe kerriebladeren in.
Andere bijgerechten zijn Thoran en Olan. Thoran kan worden gemaakt van gemalen snijbonen, kool of radijs gemengd met geraspte kokos en gebakken met rode pepers en kurkuma poeder. Olan is een mengsel van pompoen en kikkererwtenbloem gekookt in kokosmelk.
De hapjes zijn Upperi (gefrituurde bananenchips) Pappadam (soort wafel van bloem), augurk. De Kichadi bestaat uit gesneden en gebakken komkommerstaafjes gekruid met mosterd, rode pepers en curry bladeren in kokosolie.
Het dessert, de payasam, een populair zoet gerecht uit Kerala, wordt halverwege de maaltijd geserveerd. Het is een zoete bruine melasse, gemaakt van kokosmelk en specerijen, gegarneerd met cashewnoten en rozijnen. Meestal wordt tegelijkertijd de Pazham(bakbanaan) geserveerd.
Het feest eindigt met nog een keer rijst, ditmaal geserveerd met Rasam, dit is een pittige saus gekookt in verdunde tamarinde sap en Kaalan, (gekruide karnemelk) op smaak gebracht met groene pepers en gember.
De Sadya wordt beschouwd als een belangrijk onderdeel van feestelijke gelegenheden zoals Hindoe bruiloften of festivals, tegenwoordig om de toeristen te plezieren worden ze ook in hotels geserveerd.
Een homestay (soort luxe B&B) is de beste plek om dit uit te proberen.